درود : آرایۀ تلمیح چیست ؟
پاسخ کاربر :
هنگامی که بیت یا جملهای، اشاره به یک آیه، حدیث، ضرب المثل یا اعتقادی قومی-نژادی، واقعهای تاریخی و… داشته باشد، به این اشاره «تلمیح» گویند.
مثال: آب عجل که هست گلوگیر خاص و عام بر حلق و بر دهان شما نیز بگذرد
مصراع اول بیت اشاره به آیهی 26 از سورهی « الرّحمن» دارد که میگوید:«کلُّ مَن عَلَیها فان»، (همۀ موجودات فنا شدنی هستند.)
درود : شرط دریافت تلمیح چیست؟
دریافت تلمیح بستگی به سطح آگاهی و اطّلاعات ما دارد.
درود : برای آرایۀ تملیح چند مثال بزنید. و آن را نیز بررسی کنید.
جام جهان نماست ضمیر منیر دوست اظهار احتیاج خود آنجا چه حاجت است ؟
اشاره به افسانۀ جام جهاننمای کیخسرو یا جمشید دارد که احوال جهان را در آن مشاهده میکردند.
ای کوه طور گردن دعوی مکن بلند آخر دل شکستۀ ما جلوهگاه کیست؟
اشاره به داستان رفتن موسی به کوه طورو جلوهگری حقتعالی بر کوه دارد.
تا بجای ترنج در نظرت بیخبر دستها بریدندی
اشاره به ماجرای قرآنی دست بریدن زنان مصر در اثر مبهوت شدن در زیبایی یوسف(ع) دارد.
مصطفی مه میشکافد نیمشب ژاژ میخاید ز کینه بولهب
اشاره به معجزۀ شقّالقمر پیامبر(ص) دارد و همچنین ماجرای دشمنی بولهب با پیامبر(ص).
قرص خورشید در سیاهی شد یونس اندر دهان ماهی شد
اشاره به داستان یونس(ع) دارد که مدّتی در شکم نهنگ اسیر شد.
ای مفتخر به طالع مسعود خویشتن سعدی اختران شما نیز بگذرد
اشاره به اعتقاد تأثیر ستارگان و افلاک بر سرنوشت آدمیان دارد.
