درود : آرایۀ تضمین چیست ؟
پاسخ کاربر :
هنگامی که شاعر یا نویسنده، سخنی از شاعران دیگر، عبارت قرآنی و یا حدیثی را عیناً در لابلای سخن خود تکرار کند، به این عمل «تضمین» میگویند.
نکته: معمولاً قسمت تضمین شده را با قرار دادن آن در گیومه مشخّص میکنند.
مثال: چه خوش گفت فردوسی پاکزاد که رحمت بر آن تربت پاک باد
«میازار موری که دانه کش است که جان دارد و جان شیرین خوش است»
سعدی در شعر خود سخن فردوسی را تضمین کرده است و خود او بدان اشاره میکند.
درود : نمونه هایی از کاربرد آرایۀ «تضمین» :
برای آرایۀ تضمین چند مثال ادبی ذکر کنید و آنها را نیز بررسی کنید.
«بسم اللهِ الرّحمنِ الرّحیم» هست کلید در گنج حکیم
نظامی در این بیت، عبارت قرآنی را تضمین کرده است.
خیز تا خاطر بدان ترک سمرقندی دهیم کر نسیمش «بوی جوی مولیان آید همی»
حافظ در این بیت، شعر رودکی را در کلام خود آورده است.
تو ز قرآن بازخوان تفسیر بیت گفت ایزد : «ما رَمَیتَ إذ رَمَیت»
حال عارف این بود بیخواب هم گفت ایزد: «هُم رُقودٌ» زین مَرَم
مولوی در این ابیات، عبارات قرآنی را تضمین کرده است.
