درود : آرایۀ تشبیه را تعریف کنید.
در ادبیّات، «همانند کردن چیزی به چیز دیگر» را تشبیه میگویند. هر تشبیه معمولاً از چهار جزء ساخته میشود.
درود : ارکان تشبیه کداماند؟
1.مشبه 2. مشبه به 3. ادات تشبیه 4.وجه شبه
درود : مشبه چیست؟
چیزی که میخواهیم آن را به دیگری تشبیه کنیم.
درود : مشبّهبه چیست؟
آن است که «مشبه» به آن مانند میشود.
درود : ادات تشبیه چیست؟
ادات تشبیه: کلماتی از قبیل: چون، مانندِ ، به سانِ ، مثلِ و… که ابزار همانند کردن «مشبّه» به «مشبهٌ به» هستند.
درود : وجه شبه چیست؟
صفت یا حالتی است که میان مشبّه و مشبهٌ به مشترک است و غرض اصلی از تشبیه نسبت دادن و یا توصیف این صفت در مشبّه میباشد.
درود : ارکان تشبیه را در چند مثال بررسی نمایید.
«علی مانند شیر شجاع است.»
«ابرها مانند انسان میگریند.»
1.مشبّه: علی- ابرها 2.مشبّهٌ به: شیر- انسان 3.ادات تشبیه: مانند 4.وجه شبه: شجاعت- گریستن
صدهزاران دام و دانه است ا ی خدا ما چو مرغان حریص و بینوا
مشبّه: ما/ مشبّه به: مرغان/ ادات تشبیه: چو/ وجه شبه: حریص و بی نوا
ایّام گل چو عمر به رفتن شتاب کرد.
مشبّه: ایّام گل/ مشبّه به: عمر/ ادات: چو/ وجه شبه: به رفتن شتاب کردن
بلم آرام چون قویی سبکبار به نرمی بر سر کارون همیرفت
مشبّه: بلم/ مشبّه به: قویی سبکبار/ ادات: چون. وجه شبه: به نرمی بر سر کارون همیرفت
و او به شیوۀ باران، پر از طراوت تکرار بود.
مشبّه: او/ مشبّه به: باران/ ادات: به شیوۀ/ وجه شبه: پر از طراوت تکرار
چون باده ز غم چه بایدت جوشیدن با لشکر غم چه بایدت کوشیدن
مشّبه: تو/ مشبّه به: باده/ ادات تشبیه: چون/ وجه شبه: جوشیدن
درود : ارکان اصلی تشبیه کدامند؟
ارکان اصلی تشبیه فقط مشبّه و مشبّهٌ به هستند.
درود : ارکان غیراصلی تشبیه کداماند؟
ادات تشبیه و وجه شبه
درود : منظور از ارکان اصلی و غیراصلی تشبیه چیست؟
ارکان اصلی تشبیه(مشبه و مشبهبه) هیچگاه از تشبیه حذف نمیشوند امّا ارکان غیراصلی(وجه شبه و ادات تشبیه) گاهی حذف میشوند.
علی مانند شیر است./ علی شیری شجاع است/ علی شیر است.
درود : انواع تشبیه را معرّفی کنید.
تشبیه گسترده – تشبیه فشرده
درود : تشبیه گسترده چیست؟
تشبیهی که تمام ارکان آن یا سه رکن آن ذکر شده باشد.
درود : تشبیه فشرده چیست؟
تشبیهی که فقط ارکان اصلی آن ذکر شده باشد.
درود : برای تشبیه گسترده مثال بزنید.
دانا چو طبلۀ عطّار است، خاموش و هنرنمای.
مشبّه: دانا/ مشبّه به: طبلۀ عطّار/ ادات تشبیه: چو/ وجه شبه: خاموش و هنرنمای
دایۀ ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد.
ابر بهاری: مشبه/ دایه: مشبهبه/ بپرورد: وجه شبه
درود : برای تشبیه فشرده مثال بزنید.
کلید رحمتم آخر عطا فرست، چنان که گنج معرفت، اوّل، هم از تو بود عطا
کلید رحمت: همانندی رحمت به کلید که سبب باز شدن نعمتها میشود.- گنج معرفت: همانندی معرفت به گنج به لحاظ ارزشمندی
درود : راه یافتن تشبیه در یک عبارت ادبی چیست؟
راه یافتن تشبیه در یک سخن، یافتن وجه شبه است، اگر بتوانیم بین دو کلمه وجه شبه پیدا کنیم، تشبیه دریافت میشود.
درّ دندان: میتوان وجه شبهِ «سفیدی» را یافت، پس تشبیه دارد.
صدف دهان: میتوان وجه شبه «دارا بودن چیزهای سفید» را یافت، پس تشبیه دارد.
سکّۀ خورشید: میتوان وجه شبه «گردی و زردی» را پیدا کرد، پس تشبیه دارد.
کلید رحمت: میتوان وجه شبه «فرج و گشایش» را قائل شد.
فرّاش باد صبا را گفته تا فرش زمرّدین بگسترد.
باد صبا و فرّاش: خدمتکار بودن
